Do naszego domu przylegała pustynia. Za oknem piasek ciągnął się aż po horyzont. Nie rosło tam nic. Mieszkały tylko surykatki, z którymi się nie przyjaźniliśmy, oraz piesek stepowy, który ciągle spał, więc jakby go nie było. Kiedyś żyły tu jeszcze dwa pustynne pająki, ale się zeżarły: najpierw jeden zaczął żreć drugiego, a gdy ten się zorientował, zaczął pożerać pożerającego, i szło im mniej więcej po równo tak, że skończyły równocześnie i... zniknęły. Odtąd mieszkaliśmy sami i nikt nam nie przeszkadzał.


W niedzielę postanowiłaś odwiedzić ciotkę mieszkającą dwie pustynie dalej. Ja wziąłem koszyk i poszedłem na skały nazbierać soli, bo nam się kończyła. We wtorek wyszłaś do fryzjera, żeby zmienić wygląd. Ja zostałem w domu, bo soli nazbierałem już w niedzielę. Leżałem na plecach i liczyłem pory na naszym suficie, gdy przyszła ta dziewczyna. Zapytała, czy mogę pożyczyć jej trochę soli, bo jej się skończyła. Pożyczyłem jej sól, porozmawialiśmy o bzdurach i sobie poszła. W piątek wybrałaś się na fitness żeby schudnąć, chociaż mówiłem, że nie musisz chudnąć. Dziewczyna zjawiła się zaraz po twoim wyjściu, odniosła pożyczoną sól, chyba tę samą, którą jej dałem we wtorek, ale pewności nie mam, bo każda sól smakuje identycznie. Naplotła trochę głupot, więc ja też solidarnie naplotłem, a potem sobie poszła. W sobotę wyszłaś do oazy, wykąpać się w wodzie z minerałami. Dziewczyna długo nie przychodziła, ale w końcu się zjawiła. Od razu przeprosiła za spóźnienie, a ja, żeby pokazać że nic nie szkodzi, dałem jej twoje ulubione jabłko. Pytałaś mnie później, gdzie jest twoje ulubione jabłko, a ja okłamałem cię pierwszy raz mówiąc, że chyba ci się tylko zdawało, że tu było jakieś twoje ulubione jabłko. Przez miesiąc nie wychodziłaś z domu i już prawie zapomniałem o tej dziewczynie, ale kiedy poszłaś do krawcowej po nowy strój, dziewczyna znów się zjawiła, z pieskiem stepowym. Zapytała, czy nie zginął mi piesek, a gdy odpowiedziałem że nie, poszliśmy razem odnieść go tam, gdzie go znalazła. Piesek stepowy był bardzo zaspany i gdy tylko włożyliśmy go do jego nory na pustyni, z jej wnętrza dobiegło chrapanie. Następnego dnia wyszłaś po nowe rzęsy do oczu, chociaż tłumaczyłem, że stare są jeszcze dobre, ale ty uparłaś się że do nowego stroju stare nie są dobre. Wróciłaś wieczorem z katalogiem. Nalegałaś bym go oglądał razem z tobą, a kiedy odmówiłem i poszedłem spać, wpatrywałaś się w kartki przez całą noc. To był katalog nowych nosów. Rano wziąłem koszyk i poszedłem na skały po sól, ale soli nie znalazłem. Wróciłem do domu bez soli, a ciebie nie było. Zostawiłaś kartkę, że wychodzisz po nowy nos i wrócisz późno bo salon z nosami jest o trzy pustynie stąd. Pierwszy raz użyłaś słowa salon. Dziewczyna przyszła jak tylko skończyłem czytać twoją wiadomość. Zapytała, czy nie potrzebuję soli. Powiedziałem, że potrzebuję, więc wyjęła z koszyka, który ze sobą przyniosła, małą grudkę i podała mi, żebym spróbował czy mi smakuje. Spróbowałem, a potem podałem jej i ona też spróbowała. Tak zjedliśmy naszą pierwszą grudkę soli. Wróciłaś dopiero nad ranem, z nowym nosem, który mi się podobał, bo wyglądał jak stary, chociaż był nowy. Z triumfalną miną podałaś mi dwa katalogi z nowymi pępkami. Nie pojmowałaś, jak mogę nie chcieć oglądać nowych pępków, gdy ty bardzo chciałaś je oglądać. Wieczorem, kiedy szedłem spać, ty wciąż nie odrywałaś oczu od nowych pępków w katalogach. Rano odgoniłem trzy surykatki, które chciały ukraść sól z naszej spiżarni. Nakrzyczałem na nie i zagroziłem, że jeśli spróbują jeszcze raz, to pogadamy inaczej. Zdziwiłaś się tą sceną, powiedziałaś że nie miałaś pojęcia, że jestem na tyle staroświecki, żeby rozmawiać ze zwierzętami. Przeprosiłem i obiecałem, że to się więcej nie powtórzy. Była niedziela, a po niej był poniedziałek. We wtorek, gdy jeszcze spałem, wyszłaś z domu nic nie mówiąc, a ja wiedziałem, że udałaś się po nowy pępek. Przez dzień zastanawiałem się, czy już za tym razem odkryjesz katalog nowych marzeń, beze mnie? Dziewczyna zjawiła się dopiero nazajutrz rano. Przybyła na wielbłądzie osiodłanym do drogi. Usiadłem tuż za nią. Zwierzę ruszyło najpierw leniwie, a potem pokłusowało przez piach. Obejrzałem się, żeby zobaczyć nasz dom, ale wydma zdążyła go już przesłonić.

Rysunek: Andrzej Bobrowski

W tym samochodzie i z naszym wyglądem mogliśmy uchodzić za ludzi, którzy mają przed sobą wszystko. Wyglądaliśmy na parę jadącą do jakiegoś dobrego miejsca, gdzie czekają na nas cuda tego świata.
Klick!!!

Przyjęcie nie kończyło się jeszcze, ale już było widać że rozpoczęło się na dobre. W wielkim, starym, dobrze utrzymanym ogrodzie podawano mięsa, sałatki i alkohole. Nikt się tu z nikim nie kłócił, opowiadano zabawne historie, a panie dobrze wytrenowane do roli tła wybuchały śmiechem, kiedy tego oczekiwano. Rozejrzał się, i dostrzegł wokół siebie znajomych w wieku pięćdziesięciu, sześćdziesięciu lat. Nieliczni młodsi, niczym nie różnili się od półwiecznych kolegów i ich żon. Postanowił to przemyśleć samotnie w parku po drugiej stronie ulicy. Na przejściu dla pieszych zatrzymało go długie czerwone światło. Czekając na zielone, uzmysłowił sobie, że właściwie już może mieć wszystko; każdą rzecz, którą są w stanie kupić mu jego pieniądze. Ta dostępność wszystkiego, wobec jego ograniczonych, minimalnych potrzeb wydała mu się urągająca inteligencji. Na drugą stronę ulicy przeszedł na zielonym już człowiek inny niż ten, oczekujący na czerwonym. W parku doszedł do drewnianego mostu nad rzeczką przecinającą aleję dębowych olbrzymów. Oparł się o balustradę i spojrzał na rybę w wodzie. Ryba patrzyła mu prosto w twarz.

- Jak dobrze, że są surowe ryby – pomyślał głośno pod wpływem prostoty sytuacji. Nie wiadomo o czym pomyślała ryba. Gdy odpłynęła, został sam. Postał chwilę, licząc nie wiadomo na co, a potem zadzwonił po taksówkę i kazał się odwieźć do domu.

Rysunek: Andrzej Bobrowski

Ręce dziewczyny mają pomalowane paznokcie i skórki obgryzione niemal do krwi.

ilustracja:  Anna Cięciel

Pewnego dnia wyszła z praniem na dwór. Niebieskie rzeczy przypinała niebieskimi klamerkami, do rzeczy czerwonych wybierała z koszyczka klamerki czerwone, a do żółtych żółte. Dwa łabędzie poderwały się z jeziora i poleciały przed siebie na zachód.

- Chciałam zajść tak daleko... – przypomniała sobie zadzierając głowę za przelatującymi ptakami – a doszłam raptem nawet nie na drugi koniec wsi, na całe życie.

Łabędzie rozmyły się już w dali na tle nieba, gdy od jeziora dmuchnął wiatr zapowiadający grad. Pośpiesznie zaczęła odpinać pranie od sznura i z pełną wanienką skoczyła w stronę chaty. Ledwie zdążyła zamknąć za sobą drzwi, gdy zaczęły ciąć pierwsze lodowate bicze.

- Szczęściara ze mnie – pomyślała i łapiąc oddech spojrzała z przerażeniem w okno na świat, który się wściekł.

O darmosze
8 maja 2017


Doszedłem do tego punktu w życiu, kiedy masa ludzi czegoś ode mnie oczekuje. Dzwonią i piszą bliźni moi, pustosząc zgliszcza spokoju. Proszą, żebym zadzwonił, napisał, a także przeczytał, przyjechał, oddał i się spotykał.

Odkąd zostałem zawodowym pisarzem, nie napisałem niczego za darmo (z jednym wyjątkiem, który oszczędzam na puentę). Za wszystkie spotkania autorskie biorę pieniądze. Nie czytam żadnych tesktów przesyłanych przez młodych autorów i tak dalej.

Pewną aberracją jest moje okazjonalne angażowanie się w akcje dobroczynne. Niestety, we wszystkich przypadkach ta dobroczynność nie przyniosła niczego dobrego.

Mógłbym napisać, że moja niechęć do pracy za darmo wynika ze zdrowego zawodowego etosu. Urzędnik nie pracuje za darmo, sprzątaczka, menedżer i prezydent naszego wesołego kraju również, więc dlaczego należy oczekiwać takiego trudu od pisarza? Być może ludzie kultury mają jakieś szczególne zobowiązania wobec społeczeństwa. Wydaje mi się jednak, że nie mają.

Chodzi o coś innego. Jeśli, na przykład przeczytam tekst jakiegoś młodego autora (co znów, chyba powinienem robić, bo sam byłem młodym autorem i moje teksty czytano) poświęcę czas, który mógłbym przeznaczyć na pisanie, albo oddać moim bliskim. To samo dotyczy przyjeżdżania, uczestniczenia i wypowiadania się na tematy najróżniejsze. W tym ostatnim wypadku mam dodatkowy argument. Otóż, nie znam się kompletnie na niczym.

Kiedy byłem młody wydawało mi się, że czas jest niemal nieograniczony i to nie w perspektywie lat ale jednego dnia. Od świtu do nocy mogłem zrobić wszystko co chciałem i powinienem. Od dawna tak nie jest. Mam czas na pracę i bliskich mi ludzi. No dobrze, lubię też pójść na siłkę, poczytać książkę i pograć na konsoli. Nie wyrywajcie mi sztangi z dłoni bo się wkurwię i co wtedy.

Praca jest pracą. Nie wykonuje się jej za darmo, z jednym zapowiedzianym wyjątkiem.

Pada deszcz. Pada na ludzi dobrych i na ludzi złych, pada na Żydów, na chrześcijan i pada na niewiernych. Z wszystkich czyniąc zmokłe kury, upodabniając tak, że nie sposób rozróżnić kto dobry, a który mniej. Pies podąża za swoim panem nieomylnie, choć pan jak wszyscy, mokry niczym ścierka do podłogi. Ja, to ja, bo mój pies mnie rozpoznaje, myśli pan. Taksówki mają duże branie, żadna nie stoi na postoju, chociaż stoi tam wielu i czeka. Ktoś otwiera parasol, ale zaraz zamyka wstydliwie, bo drut złamany przebił czaszę i zwisa niechlujnie, ściągając wścibskie spojrzenia doszukujące się niedoskonałości u posiadacza parasola, którą ten pragnie ukryć. Z dawna nieopróżniany, pełny kosz przelewa się, kipiąc na chodnik zupą śmieciową. Przechodzi obok wielu, cały przekrój, i każdy tak samo pośpiesznie odwraca wzrok, zohydzony widokiem zupy zalewającej chodnik. Zaskoczeni ulewą zamożni i bezdomni stoją stłoczeni pod wiatą tramwajową. Deszcz przestanie padać za kwadrans. Dopiero za kwadrans wszyscy wrócą na swoje wypracowane z trudem miejsce.

Rysunek: Andrzej Bobrowski